یکی از شاخص های مهم زیست محیطی موضوع دفع و دور کردن بهداشتی فاضلاب خانگی میباشد. به این دلیل سازمان بهداشت جهانی همواره تاکید می کند که لوله کشی آب شهری هنگامی اهمیت و ارزش اصلی خود را خواهد داشت که در کنار آن شبکه جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب نیز وجود داشته باشد.
تاثیرات راه اندازی تصفیه خانه ها :
- حفاظت و حراست و صیانت از محیط زیست
- ارتقای سطح بهداشت جامعه
- جلوگیری از آلودگی منابع آبهای زیرزمینی
- حفاظت از دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و دریاها
- بازچرخش مجدد آب
- تلطیف هوا با توسعه فضای سبز
- جلوگیری از مصرف فاضلاب خام در کشاورزی و مزارع
- اشتغال زایی طرح
- کاهش در هزینه‌ها
- استفاده از کود تولیدی
این تصفیه خانه ها از قسمت های مختلفی از جمله ایستگاه پمپاژ، واحد آشغالگیری، واحد دانه گیری، حوض ته نشینی اولیه، حوض هوادهی، حوض ته نشینی نهایی، فیلترهای چکنده، واحد کلرزنی و واحد پردازش لجن تشکیل شده اند
الف) تصفیه هوازی : این روش شامل تصفیه فاضلاب به کمک لاگون های هوادهی ، لجن فعال ، صافی چکنده و دیسک چرخان می باشد.
ب) تصفیه بی هوازی : شامل تصفیه فاضلاب به کمک سپتیک تانک ، ایمهاف تانک و تصفیه توسط زمین می باشد. روشهای تصفیه بی هوازی برای شهر های بزرگ مفید نخواهد بود ، چراکه راندمان تصفیه در مورد این گونه روشها بسیار پایین می باشد ولی کاربرد این روشها برای تصفیه فاضلاب جوامع کوچک قابل مطالعه و قابل بررسی است .
همچنین کاربرد لاگون های هوادهی یا برکه های تثبیت نیز به خاطر زیاد بودن مساحت زمینی که نیاز دارد و همچنین بخاطر اینکه مقدار زیادی از فاضلاب تبخیر شده و این مسئله در مناطق با آب و هوای خشک فاقد هرگونه توجیه اقتصادی است ولی در صورتیکه تصفیه فاضلاب برای یک شهرک یا یک روستای بزرگ مطرح باشد، در اینصورت می توان تصفیه فاضلاب را به کمک برکه تثبیت مورد بررسی قرار داد. روش تصفیه فاضلاب به کمک دیسک چرخان نیز اغلب برای صنایع و یا جوامع کوچک کاربرد دارد.
تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال:
روش لجن فعال در واقع هوادهی فاضلاب است که در طی آن مواد قابل تجزیه بیولوژیکی تجزیه شده و توده بزرگی از مواد قابل ته نشین بوجود می آید. در این روش عمل هوادهی جهت تامین اکسیژن موردنیاز توده بیولوژیکی و هم جهت اختلاط فاضلاب با لجن برگشتی صورت میگیرد . همچنین در این روش پس از انجام عمل تصفیه مقدماتی ، فاضلاب وارد تانک هوادهی شده و در حین هوادهی مواد آلی محلول طی فرایند جذب سطحی به مصرف باکتری ها رسیده و مواد آلی کلوئیدی نیز تحت عمل آنزیم های باکتری به مواد محلول تبدیل شده و سپس جذب سطحی خواهد شد و بدین ترتیب جمعیت میکروبی زیاد پدید می آید.
تصفیه فاضلاب به روش صافی چکنده:
صافی چکنده در واقع محفظه ای است که انباشته از قطعات سنگی یا پلاستیکی که فاضلاب روی آنها پاشیده می شود و لایه ی نازکی از فاضلاب بر روی سنگها تشکیل می شود و سپس به صورت قطراتی به سمت پایین جریان می یابد . این لایه نازک مدتی بر روی سنگ باقی مانده و اکسیژن هوا را جذب کرده و فرصت می دهد تا میکروارگانیسم های هوازی عمل متابولیسم خود را انجام دهند.
مزایای تصفیه فاضلاب به روش صافی چکنده :
- قدرت نیترات سازی در این روش زیاد است
- بهره برداری از تصفیه خانه ساده است
- مخارج نگهداری صافی چکنده نسبتا کم است
- غلظت مواد آلی در لجن کمتر است و بنابراین هضم لجن ناشی از این روش ساده تر است
- بخاطر بالا بودن غلظت میکروبی سیستم می تواند افزایش ناگهانی آلودگی فاضلاب را به خوبی تحمل کند.
معایب تصفیه فاضلاب به روش صافی چکنده :
- کاربرد این روش موجب رشد مگس روی صافی و ایجاد بوی نامطبوع می نماید
- راندمان حذف بی او دی در این روش کمتر از راندمان حذف بی او دی در روش لجن فعال می باشد.
- کیفیت پساب در این روش از نظر تصفیه پایین تر از کیفیت پساب خروجی تصفیه خانه می باشد.
- -این روش در مناطق سردسیر قابل اجرا نیست.
