تاریخچه مؤسسه

در سال ۱۳۴۹ قانون مواد الحاقی به قانون موسسه‌استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل هفده ماده و دو تبصره به تصویب مجلسین وقت رسید. در سالهای ۱۳۵۳تا ۱۳۷۱تنها مورد بااهمیت انتقال موسسه‌استاندارد از وزارت اقتصاد و دارایی به وزارت صنایع و معادن می‌باشد. در سال ۱۳۷۱ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه‌استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شامل ۳۰ ماده و ۲۲ تبصره ازتصویب مجلس شورای اسلامی‌گذشت که جایگزین کلیه قوانین و مقررات قبلی مؤسسه شد و در حال حاضر نیز قانون اصلی این سازمان می‌باشد. مؤسسهٔ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تنها سازمانی در ایران است که بر طبق قانون می‌تواند استاندارد رسمی فراورده‌ها را تعیین و تدوین و اجرای آنها را با کسب موافقت شورای عالی استاندارد اجباری اعلام نماید.

وظایف مؤسسه

• تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی) به عنوان تنها مرجع رسمی این وظیفه در کشور
• انجام تحقیقات به منظور تدوین استاندارد، بالا بردن کیفیت کالاهای تولید داخلی، کمک به بهبود روشهای تولید و کارایی صنایع

ترویج استانداردهای ملی

• نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری
• کنترل کیفی کالاهای صادراتی مشمول استاندارد اجباری و جلوگیری از صدور کالاهای نامرغوب به منظور فراهم نمودن امکانات رقابت با *کالاهای مشابه خارجی و حفظ بازارهای بین‌المللی

کنترل کیفیت کالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری به منظور *حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای نامرغوب

• مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی به عنوان سیستم رسمی اوزان و ب(SI) ترویج سیستم بین‌المللی یکاهامقیاس‌ها در کشور و کالیبره کردن وسایل سنجش
• آزمایش و تطبیق نمونه کالا با استانداردهای مربوط، اعلام مشخصات و اظهارنظر مقایسه‌ای و صدور گواهینامه‌های لازم
• آموزش مستمر مسوولین کنترل کیفیت واحدهای تولیدی

مرجعیت قانونی

• تعیین، تدوین و انتشاراستانداردهای ملی (رسمی) به استثنای مواد دارویی
• تعیین ویژگی کالاها و مقایسه آن با استانداردهای مربوط به استثنای مواد دارویی
• اجرای سیستم بین‌المللی یکاها و کالیبره کردن وسایل سنجش
• انگ گذاری و تعیین عیار فلزات گرانبها
• مرجعیت صنعت جوش
• اعطای جایزه ملی کیفیت ایران
• تاًیید صلاحیت شرکت‌ها و موسسات بازرسی کننده داخلی و خارجی (سورویانس)، آزمایشگاه‌ها، کارشناسان استاندارد و گواهی دهندگان نظامهای سیستمهای مدیریت کیفیت و مدیریت زیست محیطی

توضیح: آزمایشگاه‌های مؤسسه در سطح کشور به‌عنوان آزمایشگاه‌های مرجع شناخته شده‌است. لازم است ذکر شود که مرجعیت قانونی به مفهوم این است که انجام آنها ازوظایف موسسه‌استاندارد می‌باشند که هر گونه فعالیت سایر سازمانها و شرکتها در این زمینه‌ها مشروط به موافقت موسسه‌ استاندارد و دارا بودن مجوزفعالیت از طرف آن سازمان است.

موازی‌کاری بخشی از وزارت بهداشت با مؤسسه ملی استاندارد ایران

نظارت‌ بر کلیهٔ کالاها، به‌جز «داروها» بر عهدهٔ مؤسسه ملی استاندارد ایران است، دراین‌بین از نظرات کارشناسان وزارت بهداشت نیز، کمک گرفته می‌شود.

ارکان مؤسسه

مطابق ماده هجده قانون مؤسسه، مؤسسه دارای دو رکن می‌باشد که شامل رئیس مؤسسه و شورای عالی استاندارد است. مطابق ماده ۲۱ قانون مؤسسه، رئیس مؤسسه به پیشنهاد وزیر صنایع و معادن و تصویب شورای عالی و حکم رئیس جمهور برای مدت سه سال انتخاب می‌شود. در ماده ۲۸ قانون مؤسسه آمده‌است که رئیس مؤسسه حکم معاون وزیرصنایع را خواهد داشت واز نظر حقوقی و استخدامی تابع مقررات مربوطه خواهد بود.

اعضای شورای عالی استاندارد

1. رئیس جمهور که ریاست شورای عالی رابر عهده دارد.
2. معاون رئیس جمهور، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
3. وزرای صنایع و معادن، بازرگانی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، جهاد کشاورزی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، کار و امور اجتماعی، مسکن و شهرسازی، نفت و نیرو
4. دادستان کل کشور
5. رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
6. رئیس سازمان به عنوان دبیر شورای عالی استاندارد
7. دو نفر کارشناس در امور استاندارد که به پیشنهاد رئیس مؤسسه و به حکم رئیس جمهور برای مدت سه سال به این سمت انتخاب می‌شوند.